Son adetin ilk gününden itibaren gebelik başlamış olarak kabul edilir, bu bir terminolojidir. Dokuz ay 10 gün veya 40 gebelik haftası hep buna göre hesaplanır, bebeğin doğum tarihi de bu hesaba göre belirlenir. Gebeliğin biyolojik başlangıcı, düzenli ve 28 günde bir kez adet görmekte olan kadınlarda, adet kanamasının 13, 14 veya 15. günüdür. Ama hesaplamalar ve gebelik büyüklüğü son adet kanamasının ilk gününe göre yapılır.
Bir-iki haftalık teorik gebelikte ortada gebelik yoktur.
Doç. Dr. Aktuğ Ertekin
***
ZAMAN CETVELİ
ANNE - 1. HAFTA: Eğer izleyen ayda gebelik gerçekleşirse adet kanaması hamileliğin başlangıcına işaret eder.
FETÜS - 1.-2. HAFTA ARASI: Olgun yumurta yumurtalıktan salındığında bir Fallop borusu vasıtasıyla rahme doğru yola çıkar. Eğer kadın bu doğurgan dönemde cinsel birleşmede bulunursa spermalar yumurtayla buluşmak üzere Fallop tüpüne yüzecek ve döllenme gerçekleşecektir.
***
1’İNCİ ÜÇ AYLIK DÖNEM
1-3’ÜNCÜ AY ARASI │ 1-12’NCİ HAFTA ARASI
İlk üç aylık dönem boyunca tek hücreli, döllenmiş yumurta rahme yerleşir ve minik ama gözle görülür bir insana, bütün önemli organ sistemlerinin yerli yerinde olduğu embriyoya dönüşür.
İlk üç aylık dönem hatırı sayılır bir büyüme ve gelişme dönemidir. Tek hücreli, döllenmiş yumurta bölünerek süratle bir embriyoya, sonra da fetüse dönüşür. Fetüs, henüz önünde fazlasıyla bir büyüme ve olgunlaşma payı bulunmasına rağmen bu üç aylık dönemin sonunda yüz hatları, duyu organları, minik el ve kollarının ucundaki parmakları, hatta diş tomurcukları, parmak izleri ve ayak tırnaklarıyla açıkça seçilebilir bir insan formuna sahiptir. Beyin, sinir sistemi ve kaslar işlev görebilmekte, fetüs ise enerjik bir şekilde hareket etme, yutkunma, hıçkırma, esneme ve idrar boşaltma gibi istem dışı refleksler gösterebilmektedir. İnsanın bu ilk gelişim dönemi tehlikelerle dolu olabilir. Embriyo, organlarının gelişimi sırasında ilaçlar, kirletici maddeler ve enfeksiyonlar gibi zararlı etkilere özellikle duyarlıdır. İlk üç ay, doğumdan gelen kusurların en muhtemel ve hamilelik kaybının en yaygın olduğu dönemdir. Bu dönemin sonunda ise tehdit çok daha azalır. Kadınlar, hamilelikleri üçüncü aya kadar dışarıdan bariz şekilde belirgin olmamasına rağmen bel kısmında genişleme ve bulantı gibi ilk belirtileri fark edebilirler. Birçok kadın hamileliğini ilk üç ayın sonunda ilan eder.
1. HAFTA
Rahim içi yüzey tabakası (endometriyum) bir döllenmiş yumurtayı kabul etmek üzere önceki ayın döngüsü sırasında kalınlaşmış durumdadır. Kalınlaşmış tabaka gebelik oluşmaması durumunda dışarı atılır. Eğer gebelik aynı ay içinde oluşursa adet döneminin bu başlangıç aşaması hamileliğin başlangıcı olarak kabul edilir. Hamile kalmayı planlayan bir kadın, bedeninin hamileliğe mümkün olan en sağlıklı koşullarda başlamasını sağlamak için önceden folik asit almaya, sağlıklı beslenmeye ve düzenli egzersiz yapmaya başlayabilir. Gebe kalma şansını artırmak için, bazal vücut ısısını ve servikal mukustaki değişiklikleri izleyerek yumurta bırakımının ne zaman gerçekleştiğini de tespit edebilir. Adet kanaması sırasındaki hormonal değişiklikler, her yumurtalıktaki birkaç folikülü―genellikle yalnızca biri tam olarak gelişmesine rağmen―olgunlaşmaya başlaması yönünde harekete geçirir.