“Bu çocuk benden ne istiyor? Yine gitti masanın altında kakasını yaptı. Kakasının geldiğini bilmese yüreğim yanmayacak. Yaptığını da biliyor. Bakar mısınız yaptıktan sonra sırıtarak masanın altından bana bakıyor.”

O halde, sık sık koklayarak, ya da bezini aralayıp bakarak kaka ya da çiş yapıp yapmadığı kontrol edilmemelidir. Çocuk kakasını yaptıktan sonra, bezi hemen alınmamalı, bezinin alınmasını kendisi talep etmelidir.  Pişik tedavi edilir. Yaptığı kakanınkabulgörmemesi ile yerleşecek utanç duygusu ve inatçı karakter tedavi edilemez. Hayat boyu yerleşir.  Utanç duygusu, aşağılanma hissi uyandırır ve yeteneklerin ortaya çıkmasına engel olur.  Üstelik, bu dönemde yeterince doyurulmamış haz alanının yetişkin dönemde tatmini gündeme gelerek anal seks bağımlılığına zemin hazırlar.

Anal gelişme dönemi ısrarlı tuvalet terbiyesi ile zedelenebilir. Bacakları karna çekilerek domalma pozisyonunda tutulursa bir bebek az da olsa kakasını koyverir. Hele bir de aile tarafından takip edilir de bu eylem çocuğun kaka yaptığı saatlere denk getirilirse çocuk kakasını yapar. Bu durum aile tarafından tuvalet terbiyesini kazandığı şeklinde yanlış algılanır. Ancak anal dönem başlayıp da çocuk kakasını verme kararının kendisine ait olmasını yaşamak istediği döneme girdiğinde kakasını ondan zorla almak isteyenlere vermez. Aile daha önce terbiye ettiğini sandığı çocuktaki bu değişimi anlamakta güçlük çeker. Bile bile altına kaka yapmadan çocuğun günlerce dışkısını tutmasına ya da altına bez bağlanmadan kaka yapmamasına kadar sorunun boyutları büyür. Sorunun süresi de uzar ve bu durum çözümsüz olarak yıllarca devam edebilir.

Burada  çözüm çocuğa kakanın altına kaka yapmanın kötülüklerini anlatmak değildir. Çocuğun kararlarını kendi vermesinin teşvik edilmesi gerekir.

Gelişme aşamalarının elde edilmesi ile ilgili ortaya çıkan sorunların nedeni her zaman sorunun ortaya çıktığı gelişme aşamasının örselenmesi olmayabilir. Bazen sorun bir önceki ya da daha sonraki gelişme aşamalarının örselenmesidir. Bir önceki aşamadaki bir sorun ilerideki bir aşamayı olumsuz etkileyebileceği gibi daha sonraki aşamalarda ortaya çıkmış bir sorun çocuğu daha alt aşamalara geriletmiş olabilir.

O nedenle, gelişme evrelerinin örselenme sorunlarının nedenleri araştırılırken çocuk ve çevre ilişkileri doğumdan başlanarak sorgulanmalıdır. Bu çok önemlidir. Çünkü nedene yönelik davranılmazsa çözüm asla üretilemez. Kaldı ki nedene yönelik üretilen çözümler bile zaman ve sabır isteyen uğraşlardır.

Kısacası, çocuğun gelişme aşamalarını örselemek çok kolay ancak telafisi sabır ve tutarlılık gerektiren zor bir uğraştır. Bu sabır gösterilmezse sorunlar katlanarak tüm yaşamı etkileyecek biçimde geleceğe sarkar.

Burada önemli bir nokta daha vardır: Her zaman yanlış tutum ve davranışlar çocuğun gelişme aşamalarını örseleyecektir diye bir kural yoktur. Bazen çocuğun soya çekim yolu ile kazandığı özellikleri psikolojik davranış sorunlarına yatkınlığı arttırabilir. O zaman yaklaşım bir hastalığa yaklaşımda olduğu gibi olacaktır. En iyisi çocukta ailenin sıkıntı yaşamasına neden olan davranışların varlığındaeğeraile bu davranışlarla baş edemiyorsa bir bilene danışmasında yarar vardır. Baş edilemeyen bu davranışların ileride geçer beklentisi ile uzamasına fırsat verilmemelidir. Zaman inanılmaz güçlülükte bir boyuttur. İleride pek çok şey geçer. Ancak genellikle geçmiş gibi görünür. Mutlaka az ya da çok iz bırakır. 

Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin