Annelerin en büyük sıkıntılarından biri çocuğu için arkadaş bulabilmek. Hele yaz döneminde işler daha da zorlaşıyor. Okullar kapalı, okul arkadaşları tatilde, hava dışarda oynamak için çok sıcak, bütün gün evde bilgisayar ya da televizyon karşısında durmasını da istemiyorsunuz.....

Bu geçici bir dönem, sıkın dişinizi az kaldı, okullar açılacak. Ancak yine de gelin hep birlikte arkadaş çocuğunuz için neden önemli bir bakalım.

*** 

Özellikle uzun süreli arkadaşlıklar, tüm insanlar için süregiden bir onaylanmayı temsil eder ve hangi yaşta olursak olalım bizi bu konuda teşvik eder. Çocuklar için arkadaşlık, anne babalarından gördükleri karşılıksız sevgiyi doğrulaması açısından son derece önemli bir işleve sahiptir. Örneğin oğlunuzun arkadaşlarının onu gerçekten mutlu ettiği ya da üzdüğü zamanlar olabilir. Ancak her iki durumda da oğlunuz, en iyi onlarla ilişki kurabildiğinden dolayı, kendisi hakkında yaşıtlarından gelecek izlenimleri alabilmek ve tavsiyelerini dinlemek için onlarla birlikte vakit geçirmeye devam edecektir.

Arkadaşlıkların kendimize saygı duymamızı sağlamada oynadığı rolün önemi su götürmez bir gerçektir. Arkadaşlık sayesinde çocuk, kendini ölçmeyi ve değerlendirmeyi öğrenir. Sonra da sahip olduğu özelliklerini yaşıtlarıyla karşılaştırma imkânı bulur. Diğer çocuklarla yaşının getirdiği gündelik zevk ve acıları paylaşarak, empati kurmak, dost olmak gibi duygu ve düşünceleri de kazanır.

1998 yılında yayımlanan uzun süreli uluslararası bir araştırmanın sonuçlarına göre, 11 yaşındayken yakın bir arkadaşa sahip olan çocuklar, olmayanlara göre yetişkinliklerinde kendilerine çok daha fazla değer veriyorlar. Aynı çocuklar depresyona da daha az giriyorlar.

Okulöncesi çocuklar için arkadaşlar birçok önemli amaca hizmet eder. Arkadaşlar, çocuk yuvası veya oyun bahçesi gibi dış mekânlarda, dost ve oyun ortağı olurlar. Bazen de oyunlar ve diğer aktivitelerde lider rolleriyle çocuklarda güven duygusu yaratırlar.

Üstelik bu arkadaşlar, çocuğunuzun sizden bağımsız bir birey olarak yetişmeye başlamasına da yardımcı olurlar. Sizinle çocuğunuz arasında bir tür kopuş yaratarak çocuğunuzun sosyal hayatı için bir geçit vazifesi de görürler. Aslında çocuğunuz, küçük yaşlarında arkadaşlıklarının kıymetini yeterince görmez ya da önemini çok anlamaz. Ancak okul çağına geldiğinde işler değişmeye başlar. Bu yaşlarda bir grup arkadaşı tarafından birdenbire dışladığında ya da reddedildiğinde arkadaşlığın önemini anlayacaktır. Hatta yaşadığı ayrılık yüzünden bir süreliğine de olsa, motivasyonu kırılmış bir biçimde kendisini değersiz hissedecektir. Arkadaşlıkları güçlü ve kalıcı olduğunda ya da yeni bir grubun içine dahil edildiğindeyse tam tersine kendisini daha mutlu ve daha güvende hissedecektir. Böylece kendinden daha emin olacak, etrafındaki insanlarla ilişkiye girmek için gerekli motivasyonu artacaktır.

Çocuğunuz hazırlık sınıfına başladığı sıralarda, arkadaşlıklarındaki dalgalanmaları ve değişiklikleri görerek daha büyük deneyimler elde edecektir; ancak bu durum gittiği yolun daha az çetrefilli olacağı anlamına gelmez. Bir çocuk bulunduğu sosyal grup içerisinde yaşadığı kırgınlıklara tepki göstermek ve karşılık vermek konusunda çok iyi bir donanıma sahip olsa bile, özellikle de yaşıtlarının düşüncelerine karşı son derece duyarlı olabilir. Bu yüzden kendisini mutsuz hissedebilir. Mutsuzluğu devam ederse okuldaki performansını ve hayatını da olumsuz yönde etkileyebilir. Bütün bu durum elbette arkadaşlığın oynadığı rolle bağlantılıdır. Bu öyle bir roldür ki, olumlu ya da olumsuz bir şekilde kendini diğer çocuklarla kıyaslamasına yol açar.

Arkadaşlıktaki bağlılık, çocuğun özsaygısının gelişiminde belirleyici bir faktör olarak rol oynar. Diğer önemli bir faktör de bizim onayımızdır. Örneğin çocuğumuz bizce ‘uygun bir arkadaş’ edindiğinde ya da arkadaş grubundan memnun kaldığımızda, bu onayı genelde çok rahat veririz. Arkadaşı ya da arkadaşları konusunda çok da hoşnut olmadığımız durumlarda da suskun kalmayı tercih ederiz.

Çocukluğun bedensel ve duygusal karışıklıklarla dolu; okul değiştirmek, taşınmak ya da genel olarak büyümek gibi pek çok değişikliğin yaşandığı bir dönem olduğunu sakın unutmayın. Bu süre içinde okulda bir derste çok iyi notlar almak ya da belli bir spor dalında takıma girmeyi becerememek gibi başarı ve başarısızlıklar da yaşanır. Oturmuş bir arkadaşlık ilişkisine sahipse, bütün bu dönem boyunca yaşadıklarının üstesinden daha kolay gelir. Bu yüzden çocuğunuz denizde sımsıkı demirlemiş bir gemi gibi yaşadığı dönemin estirdiği fırtınalar tarafından yalpalayabilir. Yaşıtlarıyla kurduğu güçlü bağların verdiği destekse onun bu fırtınaları atlatmasına yardımcı olur.